Էլեկտրոնային սիգարետներ. նոր չարի՞ք
Ներկայումս ծխախոտ արտադրողներն ակտիվորեն տարածում են նիկոտին պարունակող նոր արտադրանքը` էլեկտրոնային սիգարետները, իբրև նվազ վնասակար և նորաձև տարբերակ: Այդ արտադրանքը բավականին արագ ներխուժում է նաև միջին եկամուտ ունեցող երկրների շուկաներ:
Էլեկտրոնային սիգարետները (e-cigarettes use, vaping) նիկոտինի օգտագործման նոր եղանակ է` հատուկ էլեկտրոնային սարքերի միջոցով (այդ սարքերը կոչվում են e-cigarettes, vapes, electronic nicotine delivery systems):
Էլ.սարքերում տաքացվում է սարքի մեջ լցված հատուկ հեղուկը, ինչի արդյունքում առաջանում է աէրոզոլ, որն էլ ներշնչվում է օգտագործողի կողմից` հայտնվելով թոքերում: Գրավչության նպատակով վեյպերը հաճախ պարունակում են տարբեր բուրումնավետ նյութեր: Ոմանք նման են սիգարետի, մյուսները` գրիչների կամ փոքրիկ ծխամորճերի:
Տաքացվող ծխախոտը ծխախոտային արտադրատեսակ է, որը տաքացնում է ծխախոտ պարունակող հումքը` օգտագործելով մարտկոցով աշխատող ջերմային համակարգեր՝ նիկոտին և այլ քիմիկան տարրեր պարունակող աերոզոլ արտադրելու համար: Նման ապրանքների օրինակ է հանդիսանում IQOSը: Այն որոշ չափով տարբերվում է էլ.սիգարետներից, որոնք տաքացնում են նիկոտին պարունակող հեղուկը:
Մինչդեռ, տարբեր մասնագետների գնահատմամբ` այդ արտադրանքը այդքան էլ անվնաս չէ, ինչպես ներկայացվում է: Հեղուկները պարունակում են նիկոտին, որը հայտնի է իբրև ուժեղ կախվածություն առաջացնող նյութ (ուրեմն, կախվածությունը միանշանակ զարգանում է), իսկ տարբեր քիմիական նյութեր, որ պարունակվում են էլ. սիգարետներում, պոտենցիալ վնասակար են օրգանիզմի համար: Դրանց մի մասը դեռ լավ ուսումնասիրված չեն 🙁
Ավելին, ԱՄՆ տարածքում գրանցվել է թոքերի վնասման 2051 դեպք և 39 մահ (CDC Media Statement, Nov.7, 2019): Հայտնի է, որ այդ հիվանդների մեծամասնությունն օգտագործել է էլ. սիգարետներ, որոնք պարունակել են THC և նիկոտին, մի մասը` միայն նիկոտին: Հիվանդների մոտ մի քանի օրերի կամ շաբաթների ընթացքում զարգացել է հազ, դժվարաշնչություն կամ ցավեր կրծքավանդակում, սրտխառնոց, փսխում կամ փորլուծություն, թուլություն, տենդ կամ որովայնի ցավեր: Բոլորի մոտ հերքվել է հիվանդության կապը շնչառական վարակների հետ:
Արդյունքում, ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնը (ամբողջ աշխարհում հայտնի հեղինակավոր կառույց) հանդես է եկել հայտարարությամբ, որտեղ հորդորում է զերծ մնալ էլ. սիգարետների օգտագործումից` հաշվի առնելով վերը նշված առողջական ռիսկերը: 😮
Ի լրումն, մասնագետները մանրամասնում են. եթե մարդը ծխում է էլ.սիգարետներ, նա չպետք է անցնի սովորական ծխախոտի, նույնանման` ծխախոտ օգտագործող մարդը չպետք է անցնի էլ. սիգարետների:
Բոլոր դեպքերում խորհուրդ է տրվում ուշադիր լինել կասկածելի նշանների նկատմամբ և դիմել բժշկի` անհրաժեշտ հետազոտություններ անցնելու և ծխախոտից հրաժարվելու համար մասնագիտական օգնություն ստանալու նպատակով:
Ի դեպ, մի շարք երկրներ լուրջ քայլեր են ձեռնարկում էլ. սիգարետների դեմ պայքարելու նպատակով: Այսպես, Հնդկաստանի կառավարությունն արգելել է էլ. սիգարետների վաճառքը:
Հատկապես վտանգավոր է ձեռք բերել էլ. սիգարետներ կամ նման արտադրանք փողոցից, կասկածելի վայրերից կամ ոչ հուսալի արտադրողներից, ինքնուրույն ավելացնել տարբեր նյութեր պատրաստի հեղուկի մեջ:
Երեխաները և երիտասարդները, հղի կանայք առհասարակ պետք է զերծ մնան էլ. սիգարետներից (ինչպես և ծխախոտի այլ տեսակներից):
Եթե ուզում ես իմանալ ավելին ծխախոտի վնասների մասին կամ ցանկանում ես թողնել ծխելը, կարդա՛ այս և այս հոդվածները, ուսումնասիրի՛ր կայքի ռեսուրսները, ծանոթացի՛ր վստահելի տեղեկատվական աղբյուրներին և բջջային հավելվածներին: Անհրաժեշտության դեպքում խորհրդակցի՛ր բժշկի հետ:
Թողնելով ծխելը` իջեցնում ես մի շարք հիվանդությունների առաջացման հավանականությունը: Բոլոր ժամկետներում և տարիքային խմբերում ծխախոտից հրաժարվելու օգուտները հայտնի են: Ինչևէ, ցանկալի է թողնել ծխելը հնարավորինս շուտ, ինչը թույլ կտա սկսել ազատվել ծխախոտի թողած վնասներից (մանրամասները` այս հոդվածում):
Թողնել հնարավոր է: Ամեն փորձ, նույնիսկ եթե լրիվ հրաժարվել չի հաջողվել, կարևոր է և օգտակար: Մի՛ հուսահատվիր և կրկին փորձիր: Հիշի՛ր, որ դու միշտ կարող ես դիմել նաև մասնագիտական օգնության:
Արմատավորի՛ր միայն առողջ սովորույթներ և վայելի՛ր քո կյանքը` զերծ մնալով կախվածությունից: Իսկ սիգարետների վրա ծախսվող գումարը օգտագործիր ավելի օգտակար և հաճելի զբաղմունքների վրա 🙂
Աղբյուրներ` cdc.gov, who.int
Կարդացեք նաև
Մի քանի փաստ, որ կստիպեն քեզ թողնել ծխելը
Նարգիլե` միֆեր և փաստեր
ԱՆԿԱԽՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ…
