Շփում ծնողների հետ: Ինչպես խոսել ծնողների հետ «դժվար» թեմաներով
Պատկերացրու, որ դու ունես վատ լուր ծնողներիդ համար: Հնարավոր է, քիմիայի կամ հայոց պատմության առարկայի հետ ունես պրոբլեմներ կամ ստացել ես վատ գնահատական: 🙁 Եվ ինչպե՞ս այդ մասին ասել ծնողին կամ ընտանիքի որևէ մեծահասակ անդամին: Բայց չէ՞ որ, միևնույն է, ստիպված ես ասել… Իսկ հնարավոր է, դու ուղղակի ուզում ես կիսվել քո ուրախությամբ կամ կարևոր մի բանով․ Կարինեն համաձայնվեց քո հետ կինո գնալ, իսկ նա այնքան լավն է…. Իսկ միգուցե ինչ-որ կարևոր բան ես ուզում հարցնել մայրիկին կամ հայրիկին, բայց մի քիչ քաշվում ես ….
Վատ լուր կամ կարևոր նորություն ծնողներին հայտնելը հեշտ բան չէ: Ինչպե՞ս սկսել զրույցը, գտնել ճիշտ խոսքեր, մնալ հանգիստ, չնայած, որ ծնողներդ երբեմն սուր են ընդունում քո ասածը:
Նման իրավիճակներում հեշտ չէ տալ միանշանակ խորհուրդներ, քանի որ շատ բան կախված է քո բնավորությունից, ծնողներիդ հետ ունեցած հարաբերություններից, ձեր ընտանիքում ընդունված շփման եղանակներից և այլ հանգամանքներից: Այնուամենայնիվ, եթե չես ցանկանում իրավիճակը թողնել բաղտի քմահաճույքին, հնարավոր է նախապատրաստվել այս տեսակ զրույցին:
Քայլ 1. Կողմնորոշվիր, թե կոնկրետ ի՞նչ ես ուզում ստանալ ձեր սպասվող խոսակցությունից:
Կախված իրավիճակից՝ նպատակներդ կարող են փոխվել: Բայց, ամենայն հավանականությամբ, դու կուզենայիր, որ ծնողներդ.
- ուղղակի քեզ լսեն և հասկանան, թե ինչ է կատարվում քո հետ: Եվ ոչ մի խորհուրդ քեզ առայժմ հարկավոր չէ․ 🙂
- թույլ տան քեզ ինչ-որ մի բան անել կամ օգնեն քեզ որևէ հարցում․
- օգնեն քեզ դուրս գալ ինչ-որ դժվար իրավիճակից և չմեղադրեն:
- «Մա՛մա, ես պրոբլեմներ ունեմ և կուզեի քո հետ խոսել: Բայց, եթե կարելի է, դեռ ոչինչ ինձ խորհուրդ մի տուր, միայն թե լսիր, լա՞վ»:
- «Մա՛մ, պա՛պ, ես շատ կուզենայի, որ ինձ թույլ տաք գնալ դասարանով արշավի, դա ամսվա վերջում է լինելու: Եկե՛ք, ձեզ ամեն ինչ պատմեմ»:
- «Պա՛պ, ես ուզում եմ քեզ մի բան հարցնել: Կարո՞ղ ենք խոսել»:
Քայլ 2. Լսիր ինքդ քեզ, հասկացիր քո սեփական զգացմունքները:
Անձնական ապրումները (ինչպես օրինակ` սերը) քննարկելը միշտ էլ շատ դժվար է, հատկապես, երբ խոսքը գնում է սիրո կամ սեռական հարաբերությունների մասին: Իսկ ծնողների հետ` էլ ավելի դժվար է: Այդ պատճառով, իհարկե, բնական է հուզվել նման խոսակցությունից առաջ:
Կամ դու վախենում ես ծնողներիդ մեղադրանքներից, քննադատությունից, բարկությունից կամ հնարավոր պատժից: 🙁 Շատ մարդիկ, այդ թվում նաև մեծահասակները, չկարողանալով հաղթահարել սեփական վախերը, ուղղակի հրաժարվում են դժվար խոսակցությունից: Բայց չէ՞ որ քեզ պետք է, որ քո մտերիմները քեզ լսեն և հասկական: Ուրեմն, փորձիր արտահայտել քո զգացմունքները, դարձնել դրանք ձեր զրույցի մասը: Օրինակ, այսպես`
- «Մամա՛, ինձ պետք է խոսել քո հետ, բայց ես վախենում եմ քեզ վրդովեցնել…»:
- «Պա՛պ, ես շատ անհարմար եմ զգում, բայց ինձ անպայման պետք է քեզ պատմել…… մասին»:
- «Դուք երևի թե չեք ուրախանա իմ նորություններից, բայց իմ համար շատ կարևոր է, որ դուք ինձ լսեք»:
Երբեմն դու ի սկզբանե գիտես, որ ծնողներիդ հաստատ դուր չի գա այն, ինչ պատմելու ես, կամ նրանք քեզ կմեղադրեն ու կքննադատեն։ 🙁 Նման դեպքերում խոսակցությունը կարելի է մեղմացնել, եթե սկզբից ասես`
- «Մամա՛, ես վատ բան եմ արել և գիտեմ, որ դու շատ կբարկանաս: Բայց մեկա, ինձ պետք է պատմել քեզ դրա մասին: Դու կարո՞ղ ես ինձ լսել»:
Քայլ 3. Ճիշտ ընտրիր զրույցի պահը:
Եթե տեսնում ես, որ ծնողներդ զբաղված են կարևոր կամ շտապ գործերով, չարժե սկսել լուրջ զրույցը:
Ինչքան ավելի լուրջ է այն թեման, որի մասին ուզում ես խոսել, այնքան կարևոր է լսված լինելը: Դու արդեն գիտես, որ լսել և ասածն ընկալել կամ հասկանալ նույնը չէ: Ձեր խոսակցության ժամանակ ծնողներից կախված է շատ բան, իսկ ծնողները շատ տարբեր են (ինչպես և երեխաները): Մեկի հետ հեշտ է խոսել և կիսվել, մյուսը շատ լավ ունկնդիր է, մեկ ուրիշի հետ էլ ավելի դժվար է լեզու գտնել: Բայց հիշիր, որ զրույցը երկկողմանի է, և շատ բան կախված է հենց քեզանից:
Եվ այսպես, ինչպե՞ս:
Ահա մի քանի խորհուրդ, որոնք կօնեն անել այնպես, որ ծնողներդ քեզ լսեն և հասկանան:
- Հստակ և պարզ արտահայտիր այն, ինչ մտածում ես, զգում և ցանկանում: Բաց մի թող ոչ մի մանրունք. ինչքան լավ պատկերացում կազմեն ծնողներդ, թե ինչ է տեղի ունենում, այնքան ավելի հեշտ նրանք քեզ կհասկանան:
- Խոսիր անկեղծ և ճշմարիտ: Եթե սովորաբար ծնողներիդ հետ անկեղծ ես, նրանք անպայման կհավատան քո պատմածին: Բայց եթե ժամանակ առ ժամանակ դու սուտ ես խոսում, բաներ ես հորինում կամ ամեն ինչ չափազանցնում ես, ծնողներիդ համար ավելի դժվար կլինի լուրջ ընդունել քո խոսքերը:
- Փորձիր հասկանալ հակառակ տեսակետը: Քո տեսակետը պաշտպանելիս, արդյո՞ք դու միշտ ուշադրություն ես դարձնում ծնողներիդ կարծիքին: Եթե այո, ապա ասա՛ նրանց այդ մասին, ցո՛ւյց տուր, որ հասկանում ես նաև նրանց տեսակետը, գիտես, թե ինչ են մտածում կամ զգում: Այսպիսով, դու ավելորդ անգամ ծնողներիդ ուշադրությունը կդարձնես քո սեփական զգացմունքներին և մտքերի:
- Մի՛ վիճիր: Մի՛ նվա: Այսպես կարող ես առաջացնել միայն դժգոհություն և զրույցն ընդհատելու ցանկություն: 🙁 Եվ հակառակը, քո հանգիստ և բարյացակամ խոսքն իրար հասկանալու լավագույն միջոց է: Իհարկե, դժվար է հանգիստ մնալ, երբ քեզ խեղդում են հույզերը, և շատ մարդիկ, թե՛ երիտասարդներ, թե՛ մեծահասակներ, դա անել չեն կարող: Սակայն, եթե քո համար կարևոր է զրույցի արդյունքը, գտի՛ր միջոց մինչ զրույցն սկսելը ազատվել ավելորդ հույզերից և լարվածությունից, օրինակ` հարվածիր գնդակին կամ հին փափուկ խաղալիքին, բարձր միացրու սիրած երաժշտությունը և մի քիչ թռվռա, կամ էլ մտածիր լիցքաթափվելու այլ մեթոդ: 🙂
Իսկ քո մոտ ստացվու՞մ է խոսել ծնողների հետ կարևոր թեմաների մասին: Ուղարկի՛ր մեզ քո պատմությունը, և մենք կտեղադրենք մեր խմբի էջում:
Ֆոտոների հեղինակներ (сс)՝ Boris van Hoytema, Alex Naanou, Matus Laslofi, refreshment_66: