Գերհոգնածությունը առաջանում է երկարատև ֆիզիկական կամ մտավոր ակտիվության հետևանքով։ Այն կարող է ի հայտ գալ հանկարծակի կամ աստիճանաբար և սովորաբար վերանում է հանգստից հետո։

• Մտավոր հոգնածությունը նորմալ ճանաչողական գործունեության իրականացման ժամանակավոր անկարողություն է։ Սովորաբար զարգանում է աստիճանաբար։

Գերհոգնածության հոգեհուզական նշաններից են տրամադրության անկումը, ուշադրությունը պահպանելու և կենտրոնանալու դժվարությունը, քնկոտությունը, քնի և ախորժակի խանգարումները, սովորելու դժվարությունները, սոցիալական շփումների խանգարումը, հաճույքի և բավարարվածության զգացումի կորուստը։ 🙁

• Ֆիզիկական հոգնածությունը կապված է ֆիզիկական աշխատանքի հետ։

Թեթևակի հոգնածության նշաններն են՝ մաշկի կարմրությունը, թեթև քրտնարտադրությունը, արագացած շնչառությունը և անոթազարկը: Այդ նշանները լրիվ նորմալ ֆիզիոլոգիական նշաններ են և բնորոշ են ֆիզիկական ակտիվ վիճակին։  🙂

Միջին աստիճանի հոգնածության դեպքում նկատվում է մաշկի արտահայտված կարմրություն, քրտնարտադրություն, դեմքի լարված արտահայտություն, շնչառության և անոթազարկի զգալի հաճախացում, անվստահ շարժումներ, ճոճում, մկանային ցավ: Այն նկատվում է ինտենսիվ ֆիզիկական աշխատանքի (օրինակ՝ սպորտային մրցումների կամ ֆիզկուլտուրայի նորմատիվները հանձնելու) ընթացքում։

Գերհոգնածությունն արտահայտվում է տարբեր գանգատների առաջացմամբ՝ գլխապտույտ, գլխացավ, մաշկի խիստ կարմրություն կամ գունատություն, խիստ հաճախացած շնչառություն (50-60 շնչառական ակտ 1 րոպեում) և անոթազարկ (մինչև 180 զարկ րոպեում), շարժումների կորդինացիայի խանգարում և հրահանգների դանդաղեցված կամ ոչ ճիշտ կատարում։ Գերհոգնածության դեպքում անհրաժեշտ է դադարեցնել ֆիզիկական վարժությունների կատարումը, նստել և հանգստանալ, կումերով ջուր խմել, վերահսկել վիճակը, անհրաժեշտության դեպքում դիմել բուժաշխատողի։

Եթե հոգնածության վիճակն երկար է տևում, խորանում է կամ ի հայտ է գալիս առանց պատճառի, ուրեմն կա առողջական խնդիր, և պետք է դիմել բժշկի կամ հոգեհուզական փոփոխությունների դեպքում՝ հոգեբանի։